Co się zmieni w 2017 roku?

Przed nami nowy rok. Kolejny raz zmienią się niektóre przepisy dotyczące także osób z niepełnosprawnością. Przedstawiamy najważniejsze zmiany, które czekają nas w 2017 roku.

Płaca minimalna

Od 1 stycznia 2017 r. zmieni się wysokość płacy minimalnej. Wyniesie 2000 zł brutto. Wrośnie więc o 150 zł w stosunku do roku 2016, w którym wynosi ono 1850 zł brutto.

Minimalna stawka godzinowa dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz umowach o świadczenie usług wyniesie 13 zł brutto za godzinę.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, 1 stycznia 2017 r. zniknie też zasada 80 proc. najniższej pensji w pierwszym roku pracy dla pracowników po raz pierwszy podejmujących zatrudnienie. W 2016 r. kwota minimalnego wynagrodzenia w pierwszym roku pracy wynosi 1480 zł.

Wsparcie opiekunów

Opiekunowie osób z niepełnosprawnością, którzy po śmierci podopiecznych stracą m.in. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, będą mogli ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych lub o świadczenie przedemerytalne.

„Okres sprawowania opieki nad osobami niepełnosprawnymi należy traktować analogicznie do okresu zatrudnienia, w zakresie możliwości zaliczenia tego okresu do okresu 365 dni uprawniających do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jak również do okresu uprawniającego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego” – zaznaczono w uzasadnieniu regulującej tę kwestię ustawy.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w latach 2017-2027 ze wsparcia tego rodzaju skorzysta ok. 122,3 tys. osób.

Nowe zasady przyznawania zasiłku stałego

Od 1 stycznia 2017 osoby z niepełnosprawnością, które oczekują na wydanie orzeczenia, a uprawnione są do pobierania zasiłku stałego z ośrodka pomocy społecznej będą go mogły otrzymać już od miesiąca wystąpienia z wnioskiem o ustalenie stopnia niepełnosprawności. W okresie oczekiwania na orzeczenie przysługiwał im będzie także zasiłek okresowy.

Zmiana zakłada, że osoba, która nie ma ważnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a złoży wniosek o zasiłek stały wraz z wymaganą dokumentacją i potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia, otrzyma zasiłek wstecz, od daty wystąpienia z wnioskiem o ustalenie stopnia niepełnosprawności.

Oczekując na wydanie orzeczenia, osoba ta będzie mogła otrzymać zasiłek okresowy, bez składania wniosku, konieczne zaś będzie spełnienie wymogów ustawowych, również dochodowych, do jego otrzymania.

Szacuje się, że regulująca te zasady nowelizacja może dotyczyć 2860 osób rocznie.

Wzrost świadczenia pielęgnacyjnego

Od 1 stycznia 2017 r. kwota świadczenia pielęgnacyjnego wyniesie 1406 zł netto (plus składki na ubezpieczenie społeczne). W 2016 r. wynosi ono 1300 zł, a w 2015 r. było to 1200 zł.

Od 2017 r. wysokość świadczenia będzie corocznie waloryzowana, co roku wzrastać będzie o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.

Świadczenie pielęgnacyjne może otrzymać matka lub ojciec bądź faktyczny opiekun, jeśli rezygnuje z pracy, aby opiekować się dzieckiem z niepełnosprawnością. Świadczenie przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała przed ukończeniem przez nią 18. roku życia lub 25. roku życia, jeśli się uczy.

Świadczenie pielęgnacyjne dla obojga rodziców

Od 1 stycznia 2017 r. każdy z rodziców więcej niż jednego dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie będzie mógł otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, gdy zrezygnuje z pracy lub jej nie podejmie ze względu na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem.

Obecnie świadczenie może otrzymać tylko jedno z rodziców, nawet jeśli mają więcej dzieci z niepełnosprawnością, a oboje zrezygnowali z pracy, aby się nimi opiekować.

Nowelizacja wykonuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z listopada 2014 r. Zmiana będzie kosztować budżet państwa ok. 30 mln zł.

Wyższa kwota wolna od podatku

Od nowego roku zmienią się progi kwoty wolnej od podatku. Wyniesie ona 6600 zł. Przy dochodach od 6600 zł do 11 tys. zł rocznie kwota będzie się zmniejszać.

• Przy dochodach od 11 tys. zł do 85528 zł rocznie wyniesie ona tyle co obecnie, czyli 3091 zł.
• Dla osób o dochodach powyżej 85528 zł rocznie kwota wolna będzie ulegać stopniowemu zmniejszeniu.
• Zarabiający więcej niż 127 tys. zł nie będą mieli prawa do kwoty wolnej w ogóle.

Dla przykładu, osoba, która otrzymuje rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w kwocie 750 zł, zapłaci niższy podatek dochodowy za 2017 r. o 287 zł.

- Świadczenia osób z rentami podatkowo rozliczane są przez organ rentowy. Oczywiście dostosuje on naliczanie podatku do nowej kwoty wolnej na ogólnych zasadach. Ponieważ renta przyznawana jest w kwocie brutto, to zmiana kwoty wolnej przy osobach ją pobierających będzie skutkowała podwyższeniem kwoty netto – mówi dr Mariusz Cieśla, doradca podatkowy i skarbnik Krajowej Rady Doradców Podatkowych.

Powiązanie kwoty wolnej od podatku z ulgą rehabilitacyjną będzie miało pozytywny efekt dla osób korzystających z niej.

Podwyżka najniższych emerytur i rent

Od 1 marca 2017 r. najniższa emerytura, renta rodzinna i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrośnie o ponad 100 zł – do kwoty 1 tys. zł brutto (z 882,56 zł). Najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wzrośnie do 750 zł brutto (o 73 zł). Wszystkie renty socjalne wzrosną o prawie 100 zł – z 741 zł do 840 zł brutto.

Wszystkie emerytury i renty (z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłacane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz tzw. świadczenia mundurowe) zostaną podniesione o 0,73 proc.

Podwyższenie najniższej emerytury do 1 tys. zł brutto oznacza, że w 2017 r. będzie ona stanowić 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Ok. 800 tys. emerytów i rencistów będzie miało podwyższone świadczenia z FUS, wszyscy pobierający rentę socjalną (285 tys. osób) i 350 tys. osób pobierających renty i emerytury z KRUS.

Nowe legitymacje

Od 1 sierpnia 2017 r. będą obowiązywały nowe legitymacje osoby z niepełnosprawnością. Będą one wystawiane na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności. Okres ich ważności nie będzie mógł być dłuższy niż 5 lat w przypadku legitymacji dokumentujących niepełnosprawność oraz 10 lat w przypadku legitymacji dokumentujących stopień niepełnosprawności dla osób, które nie ukończyły 60. roku życia. Będą one wydawane bezpłatnie i nie będzie konieczne ponowne orzekanie się.

W 2016 r. apelowaliśmy na naszym portalu o wprowadzenie wygodniejszego formatu legitymacji. Nasz apel dotarł do decydentów.

- Przy opracowaniu wzoru blankietów legitymacji wzięte zostaną pod uwagę postulaty zgłaszane przez różne środowiska osób niepełnosprawnych, w tym również dotyczące określenia rodzaju dokumentu w języku innym niż polski oraz jego formy i wzoru, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb wynikających z charakteru dysfunkcji osób niepełnosprawnych – poinformowało nas biuro prasowe Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Zmiana w PIT dla emerytów i rencistów

Od stycznia 2016 r. zmieniły się warunki naliczania składek ZUS od umów zlecenia dla rencistów i emerytów. Należy to uwzględnić w rozliczeniu podatkowym PIT za 2016 rok. Od stycznia 2016 r. składki nalicza się od wszystkich zawartych przez emeryta i rencistę umów zleceń, aż do osiągnięcia poziomu minimalnego wynagrodzenia w podstawie wymiaru składek.

Dotychczas składki naliczało się od jednej wybranej umowy zlecenia. W PIT za 2016 rok będzie trzeba uwzględnić, że rencista i emeryt podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w przypadku zawarcia jednej lub więcej niż jednej umowy zlecenia. Jest tak do momentu aż łączna podstawa wymiaru składek ze wszystkich umów dojdzie do poziomu wynagrodzenia minimalnego. Dopiero potem, przy zawarciu kolejnej umowy zlecenia, składki na ubezpieczenie społeczne nie będą od niej odprowadzane.

Program „Za życiem”

20 grudnia 2016 r. rząd przyjął uchwałę w sprawie przyjęcia Programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem”, który również będzie dotyczył rodzin, wychowujących dziecko z niepełnosprawnością. W obszernym artykule opisujemy działania, jakie przewiduje Program „Za życiem” dla rodzin dzieci z niepełnosprawnością.

10 listopada 2016 r. prezydent Andrzej Duda podpisał natomiast ustawę o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”. Określa ona m.in. uprawnienia kobiet w ciąży i rodzin do wsparcia w zakresie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej. Celem jest kompleksowe uregulowanie pomocy dla kobiet w ciąży i ich rodzin, zwłaszcza dla kobiet w ciąży powikłanej. Pomoc ma dotyczyć także dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu.

W ustawie przewidziano także jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł z tytułu urodzenia się żywego dziecka, które ma ciężką i nieodwracalną niepełnosprawność lub nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, powstałe w prenatalnym okresie jego rozwoju lub w czasie porodu. Ustawa wchodzi w życie 1 stycznia 2017 r.

Praca w ciąży przy komputerze

Od 1 maja 2017 r. nie będzie obowiązywać obecna zasada, że spodziewająca się dziecka kobieta może przepracować przy monitorze komputera maksymalnie 4 godziny dziennie. Będzie miała ona 15-minutową przerwę w każdej godzinie pracy, a maksymalnie będzie mogła w ten sposób przepracować osiem godzin na dobę.

Refundacja wyrobów medycznych

W Ministerstwie Zdrowia trwają prace nad nowym projektem ustawy o zasadach refundacji wyrobów medycznych, ale szczegóły nie są jeszcze znane. Nowe zasady prawdopodobnie zaczną obowiązywać w 2017 r.