Przejdź do treści głównej
Lewy panel

Wersja do druku

Wyrok NSA: świadczenie pielęgnacyjne także dla emerytki

07.02.2020
Autor: Beata Dązbłaż, fot. sxc.hu
Grafika: czarna waga szalkowa

Kobieta pobierająca emeryturę może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne w wysokości pokrywającej różnicę pomiędzy pobieraną kwotą emerytury a świadczeniem pielęgnacyjnym. Tak 8 stycznia 2020 r. orzekł Naczelny Sąd Administracyjny (NSA). Wyrok jest prawomocny.

Matka syna z niepełnosprawnością, rozpoznaną u niego po 1. roku życia, zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w sprawie nieprzyznania jej świadczenia pielęgnacyjnego. Obie decyzje były na jej niekorzyść – odmawiały przyznania jej tego świadczenia.

Jej syn urodził się zdrowy, ale po ukończeniu roczku trafił do szpitala i wtedy rozpoczęło się jego długoletnie leczenie, obarczone błędami lekarskimi. W związku z tym, matka nie mogła wypracować pełnej emerytury. W 2018 r., kiedy sprawa była rozstrzygana przez sąd, emerytura była o połowę niższa od świadczenia pielęgnacyjnego. Syn pobiera rentę socjalną, w orzeczeniu ma wskazanie o konieczności stałej i długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Sama matka ma orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności, a ojciec dziecka ma orzeczenie o stopniu umiarkowanym.

Wykładnia przeczy Konstytucji

NSA zauważył, że należy zwrócić uwagę na kontekst historyczny powstania przepisu w Ustawie o świadczeniach rodzinnych (art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a), który odmawia m.in. pobierającym emeryturę przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Mianowicie chodzi o to, że gdy przepis powstawał, świadczenie pielęgnacyjne było niższe niż inne świadczenia, które wykluczają jego pobieranie, w tym emerytura.

Sytuacja zmieniła się 1 maja 2014 r. kiedy to świadczenie pielęgnacyjne wzrosło do 800 zł i stało się wyższe od najniższej emerytury, a potem było waloryzowane. Dziś świadczenie pielęgnacyjne wynosi 1830 zł „na rękę”. Natomiast najniższa emerytura to 1100 zł brutto (888,25 zł „na rękę”).

NSA zaznaczył, że wykładania przepisów, która w całości pozbawia świadczenia pielęgnacyjnego emeryta (rencistę), których emerytura czy renta jest niższa niż świadczenie pielęgnacyjne, przeczy zasadom zawartym w Konstytucji.

Ma być wypłacana różnica kwot

NSA nie znalazł przesłanek, które pozwoliłyby na różnicowanie sytuacji opiekunów osób z niepełnosprawnością i pozbawianie ich w całości świadczenia pielęgnacyjnego. Chodzi o wymienionych w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a Ustawy o świadczeniach rodzinnych pobierających takie świadczenia, jak:

  • emerytura,
  • renta,
  • renta rodzinna z tytułu śmierci małżonka przyznana w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego,
  • renta socjalna,
  • zasiłek stały,
  • nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
  • zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.

Zatem NSA przychylił się do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego matce-emerytce, która opiekuje się synem z niepełnosprawnością, w wysokości różnicy pomiędzy kwotą świadczenia pielęgnacyjnego i jej emerytury. Sąd nie sprecyzował jednak, czy należy brać pod uwagę kwotę brutto, czy netto emerytury.

Z wyrokiem NSA I OSK 2392/19 zapoznać się można na stronie Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Komentarz

  • Świetne orzeczenie
    Marta
    10.02.2020, 12:52
    Kolejny raz Sąd stanął po stronie emerytów zajmujących się ON. To nie są wyłącznie osoby na EWK. Negatywna przesłanka miała uzasadnienie kilkanaście lat temu. Świadczenie pielęgnacyjne było dwa razy niższe od najniższej emerytury. Od czasu powiązania wzrostu świadczenia ze wzrostem wynagrodzenia minimalnego te proporcje zmieniają się. W ten sposób KARANE są osoby, które godziły pracę zawodową z opieką nad chorym dzieckiem. I po co było się męczyć? Obecnie jest stanowisko urzędników, że nie trzeba rezygnować ze ŚP i przechodzić na emeryturę. A co z osobami, które od dawna są na emeryturze? A co z osobami na rencie, które z urzędu są przenoszone na emeryturę i nie mają żadnego wyboru? Dla nich emerytura nie jest prawem, jest nakazem państwa stosowanym wobec rencistów. Czy wszyscy mają iść do sądu? Nie jest możliwe, żeby władza nie dostrzegała totalnego chaosu, jaki powstał w temacie świadczeń dla opiekunów ON. Tylko, że władzy jest wygodniej nic z tym nie robić. Najprawdopodobniej ujednolicenie zasad wiązałoby się z potrzebą wydatkowania dodatkowych pieniędzy. Więc lepiej nie widzieć problemu. Na temat emerytura a ŚP było kilka korzystnych dla opiekunów wyroków. Uznanie dla sędziów, którzy wydając te wyroki dostrzegli ewolucje problemu na przestrzeni lat, a nie tylko przepis, którego władzy wygodniej nie zmieniać.

Dodaj odpowiedź na komentarz

Uwaga, komentarz pojawi się na liście dopiero po uzyskaniu akceptacji moderatora | regulamin
Prawy panel

Wspierają nas