Odliczenie opłat za pobyt w domu seniora
Witam. Mam pytanie: Ojciec ma lat 90, mieszka od 4 lat w Domu Seniora, który prowadzi działalność opiekuńczą, posiadają stosowne zezwolenie Wojewody i mają nadany numer. Ojciec posiada znaczny stopień niepełnosprawności, przebywa pod opieką Domu, za pobyt w Domu płaci co miesiąc znaczną kwotę. Czy może on skorzystać z odliczenia od podatku w 2018 roku tejże comiesięcznej opłaty (3 tys./m-c)? W związku z wiekiem i chorobami (chodzi jeszcze sam, ale nosi pampersy i sam nie umie się obsłużyć). W orzeczeniu o niepełnosprawności zespołu ds. orzekania jest wpis, że ze wzgl. na schorzenia musi korzystać z opieki innych. Dodatkowo na fakturze jest wpis: Opieka nad osoba starszą. Nie wiem też, czy jeżeli byłaby taka możliwość odliczenia to do jakiej wysokości? Z góry dziękuję za pomoc.
Szanowna Pani,
w przypadku tego ewentualnego odliczenia każde słowo ma znaczenie. W art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest mowa o tym, że rachunki za pobyt w ośrodku można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej o ile ośrodek ten spełnia warunki: zakładu lecznictwa uzdrowiskowego, zakładu rehabilitacji leczniczej, zakładu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego (definicje ww. zakładów znajdziemy w ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej – Dz. U. Nr 112, poz. 654). Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy, powyżej wymienione zakłady głównie udzielają całodobowych świadczeń zdrowotnych takich jak: pielęgnacja i rehabilitacja pacjentów niewymagających hospitalizacji, oraz zapewnianiają im produkty lecznicze, wyroby medyczne, pomieszczenia i wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia, przygotowują do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych, a także udzielają świadczeń usprawniających, które służą zachowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.
Odliczeniu zaś nie podlegają wydatki poniesione za pobyt w domu pomocy społecznej. Zgodnie bowiem z art. 54 i 55 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz.1508 z późn.zm.), osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. 2018 poz.734), Dom Pomocy Społecznej zapewnia całodobowej opiekę, zaspokaja potrzebę zamieszkania, wyżywienia, niezbędnych usług medycznych. Działania te mają na celu zapewnienie opieki w stopniu umożliwiającym godne życie osobom tam przebywającym. Zatem działania te nie służą leczeniu, rehabilitacji, przywracaniu sprawności fizycznej i psychicznej, przygotowaniu do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych, jak w przypadku zakładu rehabilitacji leczniczej czy zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego bądź zakładu opiekuńczo-leczniczego. Stąd niemożność odliczenia wydatków poniesionych w związku z pobytem w domu pomocy społecznej (patrz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 2011.12.06 r. IBPBII/1/415-795/11/MCZ i Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 29 marca 2016 r., sygn. 1061-IPTPB2.4511.8.2016.1.SR, LEX nr 305318).
O ile zatem faktycznie Ośrodek, w którym przebywa Pani Ojciec, jest zakładem opiekuńczo-leczniczo-pielęgnacyjnym, posiada status placówki opiekuńczej i nie jest Domem Pomocy Społecznej, to Pani Ojciec będzie miał prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej. Wskazane byłoby posiadanie dokumentu potwierdzającego spełnienie przez ośrodek co najmniej jednego z ww. warunków (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 10 marca 2016 r., IBPB-2-2/4511-48/16/JG). Faktura powinna być wystawiona na Pani Ojca (także gdyby był ubezwłasnowolniony – wówczas w jego imieniu działa kurator lub opiekun prawny).
Ważne! Jeśli ośrodek nie spełnia warunków, nie należy do kategorii ww. zakładów, a Ojciec Pani korzystał w nim z zabiegów rehabilitacyjnych i posiada na to faktury, to taki wydatek można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Z poważaniem,
Anita Siemaszko, prawnik