Podwiązanie jajników u niepełnosprawnych intelektualnie

Czy w ogóle są jakieś ustawy, przepisy zezwalające podwiązać jajniki u niepełnosprawnych intelektualnie?

Szanowna Pani,

Co do zasady, fizyczna kastracja w naszym kraju jest zabroniona. Jednakże zdaniem części prawników „sterylizacja na życzenie” w celu innym niż lecznicze może być dopuszczalna. Z pewnością nie można takiej decyzji podjąć w czyimś imieniu. Przepisy prawne przewidują jedynie dla osób z zaburzeniami preferencji seksualnych, które popełniły pewne rodzaje przestępstw, tzw. kastrację farmakologiczną.

Przepisy kodeksu cywilnego, w przypadku niepełnosprawności intelektualnej, o którą Pani pyta, przewidują pewną „możliwość” ograniczenia podejmowania przez takie osoby decyzji za pomocą ubezwłasnowolnienia całkowitego lub częściowego.

Osoba, która ukończyła lat 13, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską. Czynność prawna dokonana przez taką osobę jest nieważna. Jednakże gdy zawarła ona umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się ważna z chwilą jej wykonania, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.

Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę. Poza pewnymi wyjątkami, do ważności czynności prawnej, przez którą taka osoba zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Ważność umowy, która została zawarta przez taką osobę bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela. Może ona bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego oraz rozporządzać swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów inaczej postanowi.

Z poważaniem,

Piotr Wojtewicz, aplikant adwokacki