Dodatkowy urlop rehabilitacyjny dla pracownika z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności

Jestem pracownikiem z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności od 10 lat. Korzystałam z dodatkowych 21 dni urlopu do celów diagnostycznych. Do tej pory z tych 21 dni 10 brałam jako dodatkowe wolne, a pozostałe 11 miałam wizyty u specjalisty (jeżdżę po leki), na które brałam zaświadczenie. Czy mam brać zaświadczenia na całe 21 dni, czy tylko na pozostałe 11? Proszę o podstawę prawną. Dziękuję i pozdrawiam

Szanowna Pani,

kwestię przedstawioną przez Pani w pytaniu reguluje Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Zgodnie z art. 19:

1. osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności.
2. Urlop, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów.
3. Jeżeli wymiar urlopu dodatkowego, o którym mowa w ust. 2, jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje urlop dodatkowy określony w ust. 1.

Natomiast zgodnie z art. 20:

1. Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:
   1. w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku, z zastrzeżeniem art. 10f ust. 1 pkt 2;
   2. w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
2. Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy, o których mowa w ust. 1, oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.
3. Łączny wymiar urlopu określonego w art. 19 ust. 1 i zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Pracownik powinien odpowiednio wcześniej poinformować o zamiarze udania się na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym i w tym wypadku, moim zdaniem, „pierwszeństwo” mają dni wolne przeznaczone na turnus rehabilitacyjny. Pracodawca powinien uwzględnić Pani wolę skorzystania z dni przewidzianych na pobyt na turnusie rehabilitacyjnym.

Warto w tym miejscu przywołać przepisy zawarte w Rozporządzeniu z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym:

• § 1.

1. Pracodawca udziela osobie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zwolnienia od pracy na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad tą osobą o skierowanie na turnus rehabilitacyjny.
2. Wniosek lekarza określa rodzaj turnusu i czas jego trwania.
3. Skierowanie na turnus rehabilitacyjny osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przedstawia pracodawcy w takim terminie, który umożliwi zapewnienie normalnego toku pracy w zakładzie.

• § 2. Podstawą wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia jest przedłożony pracodawcy dokument, który potwierdza pobyt na turnusie wystawiony przez organizatora turnusu.

Biorąc powyższe pod uwagę, zwolnienie przewidziane w art. 20 ust. 1 pkt 1 dotyczy pobytu na turnusie rehabilitacyjnym, niezależnie – jeżeli jest potrzeba skorzystania ze zwolnienia na badania, wtedy warto skorzystać z art. 20 ust. 1 pkt 1, same zwolnienie na „badania” jest oddzielnym uprawnieniem osoby z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym.

Z poważaniem,

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik