Wrocław. Stan świadomości
To piękne miasto tętni życiem i tak już pozostanie. Nie tylko podczas wielkich wydarzeń, jak Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 czy The World Games 2017, choć wtedy kalendarz jest jeszcze bardziej napięty niż zwykle i większy jest wachlarz wyboru.
Agnieszka Jędrzejczak: We Wrocławiu dzieje się bardzo dużo. Czy i jak uwzględniają Państwo potrzeby osób z niepełnosprawnością?
Bartłomiej Skrzyński, rzecznik miasta Wrocławia ds. Osób Niepełnosprawnych: Być może to niepopularny pogląd, ale uważam, że dzięki dużym przedsięwzięciom w miastach w całym kraju pozostało dużo dobrego. We Wrocławiu w procesie inwestycyjnym budowalibyśmy kolejne obiekty, huby komunikacyjne, ale rozciągnęłoby się to w czasie. Piłkarskie EURO w 2012 roku było pretekstem do zmian także we Wrocławiu. To wtedy w stolicy Dolnego Śląska powstał nowoczesny i przyjazny Port Lotniczy Wrocław, z wieloma udogodnieniami, np. ambuliftem i corocznymi szkoleniami obsługi.
Powstają nowe rozwiązania drogowe, połączenia, także z wybudowanym i przyjaznym Stadionem Wrocław. W ostatnich latach wyremontowano Dworzec Główny i Teatr Muzyczny Capitol. Wszystkie obiekty, podobnie jak siedzibę Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 – kultową Barbarę – konsultowaliśmy pod względem dostępności. Konkretne działania wynikają z polityki miejskiej, która uwzględnia potrzeby osób niepełnosprawnych, włączając wszystkich mieszkańców w główne nurty życia stolicy Dolnego Śląska.
A co Pan powie o Europejskej Stolicy Kultury (ESK)?
O niej, podobnie jak o Wrocławiu, mógłbym mówić od rana do... rana. Każdego dnia. Dostęp do kultury i zapobieganie wykluczaniu z niej to priorytetowe działania miasta. Prowadzimy je od wielu lat we współpracy z organizacjami pozarządowymi, jednostkami miejskimi, instytucjami kultury i departamentami Urzędu Miejskiego Wrocławia. Z jednej strony to przecież dostępność architektoniczna, finansowa, ale i możliwość spełnień artystycznych. Nie jest to związane jedynie z obchodami Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, choć było integralną częścią aplikacji do ESK.
Zaprezentuję kilka z nich i mam nadzieję, że podzielą Państwo pogląd, iż oferta kulturalna Wrocławia jest co najmniej różnorodna, nie zapominając o włączaniu w teatr integracyjny twórców z niepełnosprawnościami. Temu służą np. konkursy dla organizacji pozarządowych ogłaszane przez Wydział Kultury Urzędu Miejskiego i Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej.
Ponad 120 tysięcy osób, w tym osoby z niepełnosprawnością, wzięło udział podczas Ceremonii Otwarcia ESK 2016 pod hasłem „Przebudzenie”
Poprzez wsparcie finansowe i współpracę merytoryczną tworzymy kulturę bez barier. Warto wymienić Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieci i Młodzieży z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym Ostoja, z którym popularyzujemy ideę teatru integracyjnego poprzez włączanie autorytetów teatralnych, debiutantów, artystów niepełnosprawnych i – co niezwykle ważne – wystawianie spektakli. To dzieje się od lat.
Dostrzegamy też ogromną rolę Stowarzyszenia Świat Nadziei, aktywizującego osoby z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami psychicznymi, poprzez działania twórcze i integrację w życiu kulturalnym. Stowarzyszenie prowadzi w naszym mieście Galerię Art Brut i Pracownię Aktywizacji Społecznej. Efekt edukacji artystycznej, poprzez Warsztaty Wyobraźni, prowadzone dla najmłodszych – osób niewidomych i niesłyszących – będzie można zobaczyć w Telewizji MiniMini+. Ten wyjątkowy projekt, realizowany jest przez Fundację na rzecz Rozwoju Audiodeskrypcji Katarynka. Zajęcia z dzieciakami prowadzą filmowcy i plastycy, kształtując w młodych ludziach umiejętność odczuwania sztuki. Interdyscyplinarność, o którą zabiegamy w mieście, powoduje, że oferta kulturalna wspierana jest z różnych stron.
Zachęcam też do zapoznania się z ofertą Centrum Kultury Wrocław Zachód. W dotychczasowym projekcie „Islandia i Polska przeciw wykluczeniu z kultury”, czyli międzynarodowej wymianie artystycznej – realizowanej w myśl idei audiodeskrycji m.in. poprzez pokaz filmów i sztuk teatralnych – wzięło udział ponad 1300 osób z dysfunkcją wzroku i z niepełnosprawnością ruchową (i ok. 300 osób z Islandii). Liderem tego projektu jest Centrum Kultury Wrocław Zachód, a ambasadorem Agnieszka Holland.
W projekcie „Wykluczeni z kultury” w jednym czasie wzięło udział ponad 5 tys. osób z różnymi niepełnosprawnościami. Opinia Leszka Kopcia, niewidomego artysty i dziennikarza, a także prezesa Stowarzyszenia Widnokrąg, który – wspominając o projekcje „W Ciemności” i spotkaniu z reżyserką – opowiadał, że pierwszy raz doznał takich emocji, jest wymowna.
Od prawej: modelka Agata Roczniak i Bartłomiej Skrzyński z koleżanką na szpilkostradzie na wrocławskim Rynku
Trudno nie wspomnieć o konkretnych działaniach, które prowadzą wrocławskie muzea. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby rok 2016 i związane z nim obchody były w pełni dostępne. Jeden z projektów to Ministerium Kultury – otwarta inicjatywa poświęcona nowatorskim projektom służącym rozpoznaniu mechanizmów wykluczających z uczestnictwa w kulturze. Ideą Ministerium było stworzenie grupy roboczej, która wypracowała rekomendacje dla ESK, ale także dla głębokich przemian ułatwiających dostęp do kultury we Wrocławiu.
Wśród szeregu projektów związanych z problemem audiodeskrypcji czy zniesienia barier architektonicznych szczególne miejsca zajmą projekty MiserArt – strefa kultury w labiryncie wykluczenia, oraz Włączamy Kulturę – dla osób objętych działaniem kuratorskiej służby sądowej.
Odnieśmy się krótko do innych dużych wydarzeń.
Odbywają się m.in. w konsultowanym obiekcie Narodowego Forum Muzyki, ale i w wolnej przestrzeni miasta. Obchody Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 zapoczątkował Weekend Otwarcia. Pomysł na niego dał jeden z kuratorów ESK – Chris Baldwin. To był przemarsz 4 Duchów. Stało się coś wyjątkowego. W kulminacyjnym „Przebudzeniu”, mimo zimna, ulicami miasta – zamiast samochodów – zawładnęli mieszkańcy i goście z Polski, Europy i świata. Liczba? Przekroczyła 120 tys., w tym ponad 100 w-skersów i osób z innymi niepełnosprawnościami. Jeden na rowerze, drugi na wózku, ktoś w wózku lub nosidełku, a jeszcze inny na nogach. Pokazaliśmy apetyt na wspólny i radosny performance.
Kolejne wielkie wydarzenia, jak opera Carmen na Stadionie Wrocław czy koncerty – także od strony cen biletów uwzględniały potrzeby osób z niepełnosprawnościami, w tym udział ich asystentów. Za nami czerwcowy koncert Davida Gilmoura. Rozmawialiśmy o rozwiązaniach technicznych z Krzysztofem Majem, dyrektorem generalnym ESK. Efekt? Platforma dla w-skersów, żeby „przyjaźnie i wyraźnie” uczestniczyli w koncercie na Placu Wolności. Wszystkich wydarzeń związanych z Europejską Stolicą Kultury Wrocław 2016 jest ponad 1000. Pracowaliśmy, aby były dostępne.
Konkludując – rekomendacje, obiekty, miejsca kultury, dzięki i poprzez ESK, a także uchwałę „Wrocław bez barier” pozostaną w stolicy Dolnego Śląska na kolejne lata. A to wartość nie do przecenienia.
Szpilkostrada we Wrocławiu
Uda się Panu powiedzieć krótko, co dalej?
To może być trudne. Przede wszystkim powiem o wsparciu prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza, bez którego mógłbym sobie pomarzyć o wielu działaniach. Cała drużyna to Urząd Miejski z Anną Szarycz, panią wiceprezydent, Jackiem Sutrykiem, dyrektorem Departamentu Spraw Społecznych, Jednostkami Miejskimi (jak Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej i jego dyrektor Anną Józefiak-Materną oraz Andrzejem Mańkowskim, zastępcą), Instytucjami Miejskimi i oczywiście NGO-sami. Bez tych ostatnich nic nie miałoby sensu.
Co za nami? W ubiegłym roku z ulic Wrocławia zjechał ostatni wysokopodłogowy autobus, wprowadziliśmy standardowy głos zapowiadający przystanki. Ściśle współpracujemy z Jolantą Szczepańską, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, nad kolejnymi ulepszeniami. W tym roku dokończyliśmy wygodny i bezpieczny trakt na wrocławskim Rynku, nieustannie także zwracamy uwagę na potrzeby nieco mniejsze i indywidualne. Jesteśmy w trakcie remontu Stadionu Olimpijskiego, areny zmagań żużlowców. Pracujemy tam nad dostępnością. Ulepszanie przestrzeni bez barier to proces permanenty. Robimy to przy współudziale NGO-sów. Kolejny raz z Fundacją Potrafię Pomóc realizujemy kampanię społeczną, oczywiście skierowaną do dzieciaków. Z Fundacją Eudajmonia będziemy „oswajać z niepełnosprawnością” w Parkach Kultury, co animuje dyrektor Dorota Feliks z ekipą Wrocławskiego Centrum Rozwoju Społecznego.
Opowiem o tym pewnie następnym razem...
Partnerami cyklu artykułów są:
![kadr z filmu Po ludzku o prawie. Orzeczenia i nie tylko [FILMIK]](/files/nowe.niepelnosprawni.pl/public/2024/Michal_Urban_grafika.jpg)
Komentarz