Czy osoba lekko upośledzona może zostać skazana?

Witam, mam pytanie, jeżeli jestem osobą upośledzoną umysłowo w stopniu lekkim, to mogę zostać skazany? Mam orzeczenia od podstawówki do zawodówki, uczyłem się w szkole specjalnej. Podejrzany o przestępstwo z art. 207 1 kk i art. 157 1 kk.

Szanowny Panie,

Zgodnie z art. 31 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks karny (Dz.U. 1997.88.553 z późn. zm.) nie popełnia przestępstwa, kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem. Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Odnosząc się do Pańskiego pytania, należy zauważyć, iż przepis art. 31 kodeksu karnego zawiera regulację jednej z okoliczności wyłączającej winę – niepoczytalności. Niepoczytalność jest to stan psychiki, w którym niemożność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania własnym postępowaniem jest wyłączona. Zgodnie z treścią ww. artykułu nie popełnia przestępstwa ten, kto z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swym postępowaniem.

Niepoczytalność jest zawsze odnoszona do konkretnego czynu zabronionego, nie zaś ustalana w sposób abstrakcyjny. Obowiązkiem sądu jest ustalenie, czy oskarżony, który według opinii biegłych psychiatrów jest niepoczytalny w rozumieniu art. 31 § 1 k.k., popełnił zarzucony mu czyn.

Poczytalność znacznie ograniczona nie jest okolicznością wyłączającą winę. Sprawca będący w takim stanie popełnia przestępstwo. Jednakże jego stan rzutuje na stopień zawinienia, co ma oczywiście wpływ na wymiar kary.

Z poważaniem,

dr Michał Urban, radca prawny