Świadczenie pielęgnacyjne na tatę
Mój tato ma orzeczenie znaczne i potrzebuje opieki 24h. Gdy zrezygnuje z pracy i będę się tatą opiekować, otrzymam świadczenie pielęgnacyjne?
Szanowna Pani,
do pewnego czasu świadczenie pielęgnacyjne przyznawano tylko gdy (zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych) niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
- nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
- w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Jednakże przepis ten utracił moc w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, z dniem 23 października 2014 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 (Dz.U. poz. 1443).
Co do zasady, może więc Pani jako córka ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, jednakże będą musiały zostać spełnione także inne dodatkowe warunki, aby zostało ono Pani przyznane.
W Pani liście brak informacji o małżonce Taty. W Pani przypadku, o ile ojciec pozostaje w związku małżeńskim to pierwszą w kolejności zobowiązana do opieki jest jego żona. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia z dnia 27 czerwca 2014 w sprawie o sygn. akt I OSK 789/13 – „uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego dla krewnych „otwiera się” dopiero wówczas, gdy małżonek osoby wymagającej opieki jest niepełnosprawny w stopniu znacznym (co uniemożliwia mu wypełnianie we właściwy sposób obowiązku alimentacyjnego). Należy przy tym mieć na uwadze, że obowiązek sprawowania opieki nie ogranicza się wyłącznie do osobistych starań ale może przybrać formę świadczeń pieniężnych. Jednakże gdy małżonek obowiązany do sprawowania opieki nie jest obiektywnie zdolny tego obowiązku wypełnić, a zrealizować tę pomoc jest w stanie osoba zobowiązana do alimentacji w dalszej kolejności (czyli w tym przypadku Pani) to jej powinno zostać przyznane świadczenie pielęgnacyjne. (patrz Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 maja 2020 r. II SA/Po 25/20). Kluczowym będzie więc wykazanie, że małżonka ojca nie jest w stanie wykonywać swojego obowiązku.
Kolejnym wymogiem uzyskania świadczenie pielęgnacyjnego jest niepodjęcie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki. W celu rozmowy i zasięgnięcia szczegółowych informacji właściwym byłoby skontaktowanie się z organem właściwym w Pani miejscu zamieszkania w sprawach świadczenia pielęgnacyjnego Jeśli dojdzie do odwołania, należy pamiętać o terminach zawartych w decyzjach.
Z poważaniem,
Anita Siemaszko, prawnik